ΤΕΕ ΤΑΚ: Το πρόβλημα στην πρόσβαση μηχανικών σε υποθηκοφυλακεία και κτηματολογικά γραφεία.

Την τελευταία περίοδο, με αφορμή τα μέτρα για την πανδημία, προέκυψε πρόβλημα στην πρόσβαση των μηχανικών σε κάποια υποθηκοφυλακεία και κτηματολογικά γραφεία. Το θέμα έφερε στη δημοσιότητα επιστολή του Πανελληνίου Συλλόγου Αγρονόμων & Τοπογράφων Μηχανικών στις 19.5.2020 προς τα μέλη του, τα οποία και ενημέρωνε για το πρόβλημα της παρεμπόδισης πρόσβασης στα ανωτέρω γραφεία.
Ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών έστειλε εξώδικη απάντηση στις 20.05.2020 καλώντας τον Πανελλήνιο Σύλλογο Αγρονόμων & Τοπογράφων Μηχανικών για ανάκληση του περιεχομένου της επιστολής. Για το θέμα κατατέθηκε και σχετική ερώτηση στη Βουλή.

Στη συνέχεια:

• Εκδίδεται στις 10.06.2020 η 69/2020 γνωμοδότηση από το τμήμα Ε’ του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους η οποία καταλήγει: «… Σύμφωνα με τα προεκτεθέντα επί του ερωτήματος που υποβλήθηκε, το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους (τμήμα Ε’) γνωμοδοτεί ομόφωνα ως εξής: Από το συνδυασμό των διατάξεων του αναβιώσαντος άρθρου 11 του οργανισμού Υποθηκοφυλακείων, του άρθρου 36 παρ. 2, περ. α του Κώδικα Δικηγόρων, (ν.4194/2013) και του άρθρου 22 παρ. 2 του Κώδικα Δικαστικών Επιμελητών (ν.2318/1955), προκύπτει ότι αυτοπρόσωπη έρευνα στα δημόσια βιβλία που τηρούνται στα Υποθηκοφυλακεία μπορεί να διενεργείται όχι μόνο από δικηγόρους, αλλά και από τους ενδιαφερόμενους πολίτες, αναφορικά με τους τίτλους ιδιοκτησίας τους, από τους συμβολαιογράφους και όσον αφορά τα υποθηκοφυλακεία Αθηνών, Πειραιώς και Θεσσαλονίκης, από τους ειδικά εξουσιοδοτημένους προς τούτο υπαλλήλους τους και από τους δικαστικούς επιμελητές, αποκλειστικά προς εξεύρεση περιουσιακών στοιχείων οφειλετών εναντίον των οποίων έχουν εντολή να διενεργήσουν κατάσχεση ή άλλη πράξη εκτελέσεως»
• Αποστέλλεται από την Εισαγγελία του Αρείου Πάγου προς τον Υποθηκοφύλακα Αθηνών η γνωμοδότηση με αρ. 7 (αρ. πρωτ. 3916/29-06-2020) με θέμα ”Ερώτημα για το αν επιτρέπεται η έρευνα των βιβλίων των Υποθηκοφυλακείων και Κτηματολογικών Γραφείων παρά τρίτων μη δικηγόρων΄΄. Η γνωμοδότηση καταλήγει: «Εν κατακλείδι η γνώμη μας είναι ότι η έρευνα στα βιβλία των Ειδικών Υποθηκοφυλακείων λειτουργούντων εις έδρας Πρωτοδικείου και των τηρουμένων εκεί Κτηματολογικών Γραφείων επιτρέπεται να γίνεται μόνον υπό του ενδιαφερομένου, παρισταμένου μετά δικηγόρου, ή υπό δικηγόρου ή υπό δικαστικού επιμελητή, ο οποίος εξάλλου επιτρέπεται να ερευνά τα δημόσια βιβλία που τηρούνται σε όλα τα Υποθηκοφυλακεία και τα Κτηματολογικά Γραφεία, μέσα στα καθοριζόμενα από το άρθρο 22 παρ. 2 του Κώδικα Επιμελητών Πλαίσια….».

Και οι δύο παραπάνω γνωμοδοτήσεις προσπαθούν να δημιουργήσουν νομολογία καθ’ υπέρβαση της κείμενης νομοθεσίας.

Παράλληλα,

• Αποστέλλεται από το Υπουργείο Δικαιοσύνης προς τους Προϊσταμένους των Υποθηκοφυλακείων της χώρας και την Ένωση Αμίσθων Υποθηκοφυλάκων το με αρ. πρωτ. οικ. 21987/20-05-2020 έγγραφο το οποίο αναφέρει: ”…επισημαίνεται ότι η αυτοπρόσωπη έρευνα δύναται να πραγματοποιείται από:

1. Ενδιαφερόμενους πολίτες σχετικά με τίτλους ιδιοκτησίας τους και μόνο
2. Δικηγόρους
3. Συμβολαιογράφους ή εξουσιοδοτημένους υπαλλήλους τους
4. Δικαστικούς επιμελητές”

• Τέλος, αποστέλλεται από το Ελληνικό Κτηματολόγιο το με αρ. πρωτ. ΓΔ 683/2014633/28-07-2020 έγγραφο προς το ΤΕΕ/ Τμήμα Βορειοανατολικού Αιγαίου η οποία αναφέρει: «Σχετικά με την υπ. αρ. 435/2020 επιστολή σας προς τους κυρίους Υπουργούς Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Περιβάλλοντος και Ενέργειας, σας γνωρίζουμε, ότι ο Φορέας «Ελληνικό Κτηματολόγιο» στοχεύοντας στην κάλυψη των ιδιαίτερων αναγκών που ανέκυψαν εκτάκτως λόγω της πανδημίας, αλλά και επιδιώκοντας τον εκσυγχρονισμό των υπηρεσιών εξυπηρέτησης πολιτών και επαγγελματιών, σχεδιάζει και παρέχει σταδιακά ηλεκτρονικές υπηρεσίες τόσο προς τους επαγγελματίες, όσο και προς τους πολίτες που συναλλάσσονται με τα Γραφεία και τα Υποκαταστήματα της αρμοδιότητάς του. Ήδη από την 1η Ιουλίου 2019 έχει δοθεί η δυνατότητα στους δικηγόρους να υποβάλλουν ηλεκτρονικά τις αιτήσεις τους για καταχώριση εγγραπτέων πράξεων στα Κτηματολογικά Βιβλία, ενώ το προσεχές χρονικό διάστημα πρόκειται να δοθεί η δυνατότητα αυτή και στους συμβολαιογράφους.»

Αγαπητέ Πρόεδρε, στην παρούσα συγκυρία και με αφορμή την πανδημία, αντί να παρέχεται απρόσκοπτη πρόσβαση (κατά προτίμηση ηλεκτρονικά) στα υποθηκοφυλακεία και το κτηματολόγιο σε όλους, ορθώνονται εμπόδια ακόμα και σε επαγγελματίες που η ειδικότητά τους είναι η πλέον σχετική με το κτηματολόγιο, δηλαδή των Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών αλλά και γενικότερα των Μηχανικών. Τα εμπόδια αυτά κατά την άποψή μας, πηγάζουν καθαρά από συντεχνιακή λογική, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η δυσκολία που επιφέρει στην καθημερινότητα των πολιτών μια πιθανή υιοθέτηση απόψεων, όπως αυτές του Δ.Σ.Α.
Πολλές από τις δυσκολίες που παρουσιάζονται στις μεταβιβάσεις σήμερα σε περιοχές με λειτουργούντα κτηματολογικά γραφεία οφείλονται στην επικράτηση παρόμοιων απόψεων που καθιστούν το Εθνικό Κτηματολόγιο, αντί για δυναμικό εργαλείο ανάπτυξης, σε τροχοπέδη. Για παράδειγμα, για να γίνει μια μικρή διόρθωση λανθασμένων ορίων σε μη αμφισβητούμενα ακίνητα από τους ιδιοκτήτες τους, απαιτείται πολλές φορές δικαστική απόφαση.

Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος του προβλήματος, αναφέρουμε ενδεικτικά ότι ένα Τοπογραφικό Διάγραμμα για να χρησιμοποιηθεί για συμβολαιογραφική πράξη, απαιτείται να αναρτηθεί σε ειδική εφαρμογή για μηχανικούς στη σελίδα του Εθνικού Κτηματολογίου και να εκδοθεί αποδεικτικό με κωδικό ηλεκτρονικής δήλωσης. Επίσης για να γίνει οποιαδήποτε αλλαγή στα όρια ενός ακινήτου στο Εθνικό Κτηματολόγιο απαιτείται η σύνταξη Διαγράμματος Γεωμετρικών Μεταβολών που και αυτό με τον ίδιο τρόπο αναρτάται. Είναι δυνατόν να εμποδίζεται η πρόσβαση στους μηχανικούς που εκπονούν τις μελέτες αυτές;

Υπάρχουν βεβαίως πάρα πολλές περιπτώσεις, εκτός τις προαναφερθείσες, που απαιτείται η έρευνα στα βιβλία των υποθηκοφυλακείων ή στις εγγραφές του κτηματολογίου όπως για παράδειγμα η ανάγκη για να προσδιοριστεί η ιστορικότητα ενός ακινήτου που μπορεί να επηρεάζει την οικοδομησιμότητα αυτού, ή η σύσταση διηρημένων ιδιοκτησιών της οποίας ο απαιτούμενος πίνακας και τα σχέδια έχουν εκπονηθεί από συναδέλφους μηχανικούς.

Είναι προφανές ότι δεν έχουμε σκοπό να κάνουμε αντιποίηση του επαγγέλματος των δικηγόρων και να ασχολούμαστε με έλεγχο τίτλων ή βαρών ή οτιδήποτε άλλο είναι δική τους δουλειά. Ζητάμε τα αυτονόητα, και όταν λέμε πρόσβαση και έρευνα, εννοούμε ξεκάθαρα για να εκτελούμε την εργασίας μας ως μηχανικοί. Δεν είναι δυνατόν να απαιτείται δικηγόρος ως μεσάζοντας για να ερευνά ο μηχανικός τα σχετικά συμβόλαια.

Θέλουμε να πιστεύουμε ότι ο εργαζόμενος δικηγόρος, με τον οποίο καθημερινά συνεργαζόμαστε και από κοινού πηγαίνουμε για να λύσουμε υποθέσεις στα κτηματολογικά γραφεία, δεν ασπάζεται τις απόψεις του Δ.Σ.Α. Είμαστε σίγουροι ότι και αυτός επιθυμεί τη διεκπεραίωση των υποθέσεων σε ταχύτερο χρόνο και καταλαβαίνει την ανάγκη να μην παρεμποδίζεται το έργο των μηχανικών. Άλλωστε ζήσαμε όλοι την περίοδο του lock down και είδαμε τις υποθέσεις μας να βαλτώνουν και να μην μπορούμε να διεκπεραιώσουμε τίποτα.

Συμπερασματικά τονίζουμε ότι οι απόψεις περί αποκλεισμού μηχανικών και πολιτών από τα υποθηκοφυλακεία και κτηματολογικά γραφεία δεν εξηγούνται με την κοινή λογική, όταν μάλιστα η ίδια η νομοθεσία αναφέρει ξεκάθαρα ότι τα βιβλία των μεταγραφών και τα βιβλία των υποθηκών «είναι δημόσια και προσιτά στον καθένα που θέλει να τα συμβουλευτεί».

Με ομόφωνη απόφαση της Δ.Ε. του ΤΕΕ/ΤΑΚ κατά τη συνεδρίασή της στις 30-07-2020 σας στέλνουμε την παρούσα επιστολή προκειμένου να αναδείξουμε το θέμα και ζητώντας την άμεση παρέμβαση του ΤΕΕ.

Επισκέψεις: 53