“Εξοικονομώ…. αλλά σε πρώτο ενικό…”, γράφει ο Ν. Κορακιανίτης.

Σε ένα μήνα περίπου από τώρα θα εισβάλει στην ζωή των πολιτών αλλά και εμάς των μηχανικών το νέο Εξοικονομώ. Μάλιστα με βάση τα όσα ανακοινώθηκαν από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, προβλέπεται η ενεργειακή αναβάθμιση περισσότερων από 50.000 κατοικιών, συμβάλλοντας στον στόχο του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) για τη συνολική ενεργειακή αναβάθμιση 600.000 κτηρίων έως το 2030.

Ένα πρόγραμμα που κακά τα ψέματα ήδη δεχόμαστε ερωτήσεις από τους πελάτες μας οι οποίοι είτε «κόπηκαν» άδοξα στα προηγούμενα προγράμματα αφού δεν πρόλαβαν, είτε ενδιαφέρονται για πρώτη φορά για να ενταχθούν σε αυτά.

Αναζητώντας στο διαδίκτυο σχετικά άρθρα για την ενημέρωση μας, κυριαρχούν οι τίτλοι του Δεκεμβρίου 2020 «έκλεισε σε 5 λεπτά το πρόγραμμα…» – «Οι Μηχανικοί φταίνε για την κατάσταση», αλλά και πολλοί ακόμα.

Μπροστά σε αυτούς τους τίτλους και βλέποντας τις αλλαγές καταλαβαίνω ότι το Υπουργείο τότε είχε  κάνει λάθος να μας κατηγορήσει, αφού στην νέα διαδικασία, αυτό που φωνάζαμε τότε εμείς οι μηχανικοί, για τον χρόνο, καταργείται και θα η υποβολή αιτήσεων θα γίνεται ηλεκτρονικά για χρονικό διάστημα ενός μήνα από την ημερομηνία έναρξης του Προγράμματος και θα είναι ταυτόχρονη σε όλη την Επικράτεια.

Κάλλιο αργά παρά ποτέ που λέει και ο σοφός λαός και ευτυχώς που θα υπάρξει βελτίωση σε αυτό το ζήτημα.

Ας δούμε λίγο τις αλλαγές

Οι διαφορές του «Νέου Εξοικονομώ» σε σχέση με τα προηγούμενα ανάλογα προγράμματα εντοπίζονται στα εξής:

–        Καταργείται η χρονική ιεράρχηση υποβολής αιτήσεων και εισάγονται κριτήρια αξιολόγησης.

–         Δημιουργείται νέα κατηγορία μόνο για τα ευάλωτα νοικοκυριά με ξεχωριστό προϋπολογισμό ύψους 100 εκατ. ευρώ, ενισχύοντας τις πρωτοβουλίες για την καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας.

–         Για πρώτη φορά εισάγονται κοινωνικά κριτήρια για ΑμεΑ, πολύτεκνους και μονογονεϊκές οικογένειες, τα οποία αντιπροσωπεύουν το 21% του ποσοστού μοριοδότησης.

–         Για πρώτη φορά εισάγεται το κριτήριο των βαθμοημερών, με το οποίο λαμβάνονται υπ’ όψιν οι κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούν σε κάθε περιοχή.

–         Η εκτιμώμενη ετήσια εξοικονόμηση ενέργειας βάσει του προτεινόμενου κόστους παρεμβάσεων θα αποτελέσει το σημαντικότερο κριτήριο σε ποσοστό 50% και ακολουθεί το ατομικό ή οικογενειακό εισόδημα σε ποσοστό 15%.

–         Επιτυγχάνεται υπέρβαση κατά 108% του ετήσιου στόχου του ΕΣΕΚ για την εξοικονόμηση ενέργειας από παρεμβάσεις σε κτίρια.

–         Εκτιμάται ότι θα υπάρξει ενεργειακή αναβάθμιση 50.000 νοικοκυριών όταν στα προηγούμενα προγράμματα ο αντίστοιχος αριθμός ανήλθε περί τα 40.000 νοικοκυριά.

–         Για την αποδοτικότερη απορρόφηση κονδυλίων, η κατανομή τους θα γίνεται ανά Περιφερειακή Ενότητα (Νομός) και όχι ανά Περιφέρεια όπως γινόταν στο παρελθόν.

–         Αλλάζει το καθεστώς των ωφελούμενων, καθώς δικαιούχοι μπορούν να είναι μόνο όσοι έχουν εμπράγματο δικαίωμα στο ακίνητο το οποίο αποτελεί την κύρια κατοικία τους.

–         Περιορίζεται ο αριθμός των αιτήσεων ανά ωφελούμενο σε μία (1) αίτηση.

–         Καταργούνται οι αιτήσεις αποκλειστικά για παρεμβάσεις σε κοινόχρηστους χώρους σε πολυκατοικίες.

–         Στοχεύοντας στην ψηφιοποίηση του κράτους και τον περιορισμό της γραφειοκρατίας, η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου/Διηρημένης Ιδιοκτησίας καθίσταται υποχρεωτική και επιδοτείται στο πλαίσιο του Προγράμματος.

–         Δημιουργείται λίστα επιλαχόντων για τη διασφάλιση της απορρόφησης των διαθέσιμων πόρων και την αύξηση των δικαιούχων.

–         Το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος αναλαμβάνει τη διαχείριση του προγράμματος (λειτουργία της πλατφόρμας, αξιολόγηση αιτήσεων κ.λπ.).

Στο τελευταίο να σχολιάσω ότι και στα προηγούμενα είχαμε την παρέμβαση του ΤΕΕ και μάλιστα είχαμε και επισημάνσεις των Μηχανικών μπροστά στα προβλήματα αλλά τότε η Διοικούσα επιτροπή «κώφευε». Ας ελπίσουμε ότι σε αυτό το πρόγραμμα η κατάσταση θα είναι καλύτερη…

Επισημαίνεται, ακόμη, ότι πάνω από το 55% των πολυκατοικιών και των μονοκατοικιών της χώρας έχει κατασκευαστεί πριν από το 1980, ενώ η πλειονότητα αυτών έχει χαμηλή ενεργειακή αποδοτικότητα (ενεργειακές κλάσεις Ζ ή Η). Το πρόγραμμα στοχεύει στην αδιαμφισβήτητη ανάγκη για ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών στην Ελλάδα, με αποτέλεσμα την ταυτόχρονη εξοικονόμηση κόστους ενέργειας για τους πολίτες αλλά και τη βελτίωση των καθημερινών συνθηκών διαβίωσης, ασφάλειας και υγείας τους.

Το Πρόγραμμα αφορά σε κτήρια που υφίστανται νόμιμα, χρησιμοποιούνται ως κύρια κατοικία και των οποίων οι ιδιοκτήτες πληρούν συγκεκριμένα εισοδηματικά κριτήρια. Ειδικότερα, περιλαμβάνει πέντε (5) κατηγορίες επιδοτήσεων, στις οποίες οι ωφελούμενοι εντάσσονται ανάλογα με το εισόδημά τους. Επίσης, προβλέπονται  κίνητρα για παρεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης σε πολυκατοικίες με επιμέρους αιτήσεις μεμονωμένων διαμερισμάτων που περιλαμβάνουν κοινόχρηστες και μη κοινόχρηστες παρεμβάσεις αναβάθμισης αυτών.

Αυτά εν ολίγοις για το νέο πρόγραμμα το οποίο σίγουρα θα μας απασχολήσει και το επόμενο διάστημα…

Αγκάθι στην παραπάνω διαδικασία ίσως τελικά να είναι και η ταυτότητα του ακινήτου. Όχι γιατί είναι στην λάθος κατέυθυνση, απλά βαζοντάς την ώς προϋπόθεση για την υποβολή της αίτησης και για την ένταξη των πολιτών στο πρόγραμμα σημαίνει ότι όλες οι δυσκολίες που θα προκύψουν από την εφαρμογή της θα πρέπει να έχουν λυθεί.

Να θυμίσω ότι ακόμα και σήμερα, και έως το τέλος Σεπτεμβρίου η ταυτότητα του κτιρίου δεν είναι υποχρεωτική για μεταβιβάσεις και για μια σειρά άλλων Διοικητικών διαδικασιών. Συνεπώς, θεωρώ ότι ένα μέτρο που δεν έχε πλήρη εφαρμογή, δεν έχει δοκιμαστεί, το να είναι προαπαιτούμενο για ένα πρόγραμμα χρηματοδότησης και ενεργειακής αναβάθμισης μόνο προβλήματα θα επιφέρει και δυσλειτουργίες, ειδικότερα και μέσω Covid εποχής αφού πολλά δικαιολογητικά που χρειάζονται από Δημόσιες Υπηρεσίες είναι δύσκολο να συλλεχθούν.

Σε κάθε περίπτωση βλέπουμε ότι αναμένεται σημαντική επιδότηση και συμμετοχή του ιδιοκτήτη ανάλογα με την οικονομική του κατάσταση. Το ποσό που θα υπολείπεται για τις εργασίες, πέρα από το ποσό της επιδότησης, θα μπορεί να βρεθεί μέσω άτοκου δανεισμού από τις τράπεζες και με εγγύηση του Δημοσίου». Κρατάω έναν αστερίσκο στο τελευταίο όσον αφορά τράπεζες- δάνεια με ότι μπορεί να σημαίνει αυτό για την στήριξη κάποιων νοικοκυριών ώστε να έχουν αντίστοιχα τα ίδια δικαιώματα αλλά κυρίως την δυνατότητα ένταξης στο πρόγραμμα αυτό.

Η γενική Ευρωπαϊκή κατεύθυνση για αναβάθμιση του κτιριακού κελύφους θεωρούμε ότι είναι στην σωστή κατεύθυνση. Η εξειδίκευση και ο τρόπος για την επίτευξη αυτής του σχεδιασμού θα πρέπει να γίνεται μέσω της Πολιτείας αφού έχει κατανοήσει τα προβλήματα και τις λειτουργίες της καθημερινότητας και αφού στοχεύσει σε κίνητρα επιβράβευσης πολιτών.

Η εικόνα του κτιριακού αποθέματος της χώρας είναι σίγουρο ότι θα αλλάξει με τέτοιου είδους παρεμβάσεις, στις οποίες όμως, θα πρέπει να έχεις τον πολίτη συνεργάτη και όχι ανεπίδεκτο μαθητή που θα του υπενθυμίζεις ότι εσύ θα καθορίζεις τις συνθήκες για την δική του επιτυχία…

Νικόλαος Κορακιανίτης: Πολιτικός μηχανικός Laisergo.gr

Επισκέψεις: 860