«Έμφραγμα» στο κτηματολόγιο.

Σοβαρές δυσλειτουργίες παρατηρούνται τους τελευταίους μήνες στη λειτουργία του κτηματολογίου. Σε μεγάλα κτηματολογικά γραφεία ή (υπό κατάργηση) υποθηκοφυλακεία, ο χρόνος αναμονής ακόμα και για μια απλή υπόθεση, όπως η μεταγραφή ενός συμβολαίου, συχνά ξεπερνά τον ένα μήνα, ενώ σε ορισμένα γραφεία φθάνει ακόμα και το έτος. Η καθυστέρηση οφείλεται κατά κύριο λόγο στην υποστελέχωση των γραφείων, αλλά και σε διάφορες προβλέψεις του νέου συστήματος που δυσκολεύουν αντί να διευκολύνουν τη μετάβαση στην ψηφιακή εποχή.

«Οι καθυστερήσεις που παρατηρούνται είναι πολύ μεγάλες», εκτιμά ο Γιώργος Ρούσκας, πρόεδρος του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου Αθηνών, Πειραιώς, Αιγαίου και Δωδεκανήσων. «Υπάρχουν γραφεία στα οποία οι υποθέσεις διεκπεραιώνονται μέσα σε μια εβδομάδα και γραφεία που χρειάζονται μήνες, καθώς έχει συσσωρευθεί μεγάλος αριθμός υποθέσεων. Για παράδειγμα, στου Ζωγράφου χρειάζεται έως και ένα έτος, στη Θεσσαλονίκη, στο Ηράκλειο, στη Μύκονο, στη Νέα Ιωνία, στις Αχαρνές και στο Χαλάνδρι 3-4 μήνες, στην Αθήνα 1-2 μήνες, στον Πειραιά 20 ημέρες».

Oπως εκτιμά ο κ. Ρούσκας, οι πηγές του προβλήματος είναι αρκετές. «Κατ’ αρχάς, οι δικηγόροι στα κτηματολογικά γραφεία δεν επαρκούν για τον νομικό έλεγχο. Επιπλέον, υπάρχει ένα ζήτημα με την ηλεκτρονική κατάθεση των πράξεων. Αν το αποστείλει απευθείας ο συμβολαιογράφος ή ο δικηγόρος και διαπιστωθεί κάποιο λάθος, τότε το συμβόλαιο επιστρέφεται, όμως για την επιστροφή του τέλους που καταβάλλει ο πολίτης χρειάζεται να περάσουν μήνες. Ο πολίτης αποδίδει την ευθύνη στον συμβολαιογράφο ή στον δικηγόρο και έτσι αυτοί, για να μην διακινδυνεύουν κάτι τέτοιο, πηγαίνουν αυτοπροσώπως στα γραφεία, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται ουρές. Επιπλέον υπάρχει μεγάλη υποκειμενικότητα, έχουμε φτάσει στο σημείο να μας επιστρέφουν συμβόλαιο για γραμματικές αλλαγές. Το αποτέλεσμα είναι ότι οι συναλλαγές έχουν γίνει πολύ δύσκολες – όταν, για παράδειγμα, θέλεις να λάβεις ένα δάνειο και πρέπει να υποθηκεύσεις ένα ακίνητο, δεν είναι δυνατόν να χρειάζεσαι μήνες. Oλα αυτά έχουν προφανή επίπτωση στην αγορά».

Ο Κώστας Καραΐσκος είναι διευθυντής στο μεγαλύτερο υποθηκοφυλακείο/κτηματολογικό γραφείο της Ελλάδας, αυτό της Αθήνας. «Αυτή τη στιγμή έχουμε σε εκκρεμότητα περίπου 3.000 υποθέσεις για τον Δήμο Αθηναίων και ακόμα 2.000 για Γαλάτσι και Μοσχάτο. Και βέβαια είμαστε πολύ καλύτερα σε σχέση με άλλα γραφεία, όπως λ.χ. της Θεσσαλονίκης, που έχει αυτή τη στιγμή περί τις 30.000 ακαταχώρητες πράξεις. Ολα τα μεγάλα γραφεία αντιμετωπίζουν πρόβλημα αυτή τη στιγμή».

«Στόχος είναι να μη χρειάζεται κανείς να επισκέπτεται ένα γραφείο του κτηματολογίου», λέει στην «Κ» ο αρμόδιος υφυπουργός Θόδ. Λιβάνιος.

Οι αιτίες είναι πολλές. «Στα υποθηκοφυλακεία δεν γίνονταν προσλήψεις για χρόνια ενόψει της κατάργησής τους, η οποία τελικά καθυστέρησε περισσότερο από μια δεκαετία. Και εν τω μεταξύ, οι εργαζόμενοι σε αυτά συνταξιοδοτήθηκαν – σε εμάς, από 100 άτομα προσωπικό έχουμε μείνει 40 και άλλοι 10 θα συνταξιοδοτηθούν μέσα στο 2022. Επιπλέον, οι περισσότεροι από τους υπαλλήλους των έμμισθων υποθηκοφυλακείων έχουν ζητήσει να μην “μεταφερθούν” στο κτηματολογικό γραφείο, όταν αυτό υποκαταστήσει το υποθηκοφυλακείο στο οποίο εργάζονται, αλλά να μετατεθούν σε δικαστικές υπηρεσίες (σ.σ. δικαίωμα που έδινε ο νόμος για τα έμμισθα υποθηκοφυλακεία), επειδή δεν έχουν κίνητρο να μείνουν, οι συνθήκες είναι κακές. Παράλληλα, τα κτηματολογικά γραφεία έχουν μείνει και χωρίς προϊσταμένους γιατί πολλοί υποθηκοφύλακες δεν θέλουν να αναλάβουν προϊστάμενοι στο νέο σχήμα, επειδή ο μισθός είναι πολύ χαμηλός, η ευθύνη μεγάλη και τα προβλήματα πάρα πολλά. Θα μπορούσαν να βρεθούν λύσεις, όμως στο Ελληνικό Κτηματολόγιο οι επικεφαλής είναι άσχετοι με το αντικείμενο και δεν λαμβάνουν υπόψη τις προτάσεις των ανθρώπων του κλάδου».

Η «Ελληνικό Κτηματολόγιο» αναγνωρίζει ότι υπάρχει ζήτημα και υποστηρίζει ότι θα χρειαστεί ένα διάστημα μέχρι η κατάσταση να ομαλοποιηθεί, να γίνουν οι απαραίτητοι διορισμοί. Οπως εκτιμούν υψηλόβαθμα στελέχη της εταιρείας, στα έμμισθα υποθηκοφυλακεία οι υπάλληλοι που πρόκειται να φύγουν έχουν κηρύξει ένα είδος «λευκής απεργίας» γιατί πλέον δεν υπάρχει κίνητρο. Παρατηρούν επίσης ότι στα άμισθα υποθηκοφυλακεία, το ίδιο προσωπικό που εργαζόταν εκεί και «μεταφέρθηκε» στο κτηματολογικό γραφείο είναι πολύ λιγότερο παραγωγικό (για παράδειγμα, στα Ιωάννινα το ’20 υπήρχαν μόλις τέσσερις ακαταχώρητες υποθέσεις και το ’21 περί τις 2.000). Οσον αφορά την έλλειψη νομικών, από την «Ελληνικό Κτηματολόγιο» αναφέρουν ότι τα γραφεία που έχουν πρόβλημα σήμερα υποστηρίζονται και από δικηγόρους της κεντρικής υπηρεσίας, ενώ σύντομα θα ενεργοποιηθούν οι συμβάσεις με τοπικούς δικηγορικούς συλλόγους, αρχικά σε Θεσσαλονίκη και Κατερίνη και μετά στην Αθήνα και στο Ηράκλειο.

«Ηδη έχει εγκριθεί η πρόσληψη 180 μόνιμων υπαλλήλων μέσω ΑΣΕΠ και η διαδικασία αναμένουμε να ξεκινήσει σύντομα», λέει ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, αρμόδιος για το κτηματολόγιο, Θόδωρος Λιβάνιος. «Επιπλέον, με πρόσφατη διάταξη επιβάλαμε στο προσωπικό των έμμισθων υποθηκοφυλακείων να παραμένει για μια διετία. Επομένως, μεγάλα γραφεία, όπως εκείνα της Θεσσαλονίκης, του Ζωγράφου και της Αθήνας, δεν θα “αδειάσουν” μόλις μετατραπούν σε κτηματολογικά γραφεία. Εκτιμώ ότι σταδιακά η κατάσταση θα ομαλοποιηθεί, ιδίως όσο προχωράει η ψηφιοποίηση του κτηματολογίου. Τελικός μας στόχος άλλωστε είναι να μη χρειάζεται κανείς, εκτός από τις πολύ σύνθετες περιπτώσεις, να επισκέπτεται ένα γραφείο του κτηματολογίου».

Το χρονοδιάγραμμα

Σχεδόν το σύνολο των υποθηκοφυλακείων πάντως, είναι προγραμματισμένο να κλείσουν μέσα στη χρονιά και να υποκατασταθούν από κάποιο κτηματολογικό γραφείο ή υποκατάστημα του κτηματολογίου. Μαζί με τα υποθηκοφυλακεία που θα κλείσουν τον Ιανουάριο (Ελάτειας, Θερμοπυλών, Φαλάρων, Βύρωνα, Λήμνου, Αγίου Νικολάου και Νεάπολης Λασιθίου, Κροκέων, Επιδαύρου Λιμηράς) τα καταργηθέντα υποθηκοφυλακεία ανέρχονται πλέον σε 96 από τα 392. Αντίστοιχα, έχουν ανοίξει τα 9 από τα 17 κτηματολογικά γραφεία και τα 40 από τα 75 υποκαταστήματα (συνυπολογίζοντας εκείνα στη Λήμνο και στον Αγιο Νικόλαο, που θα ανοίξουν μέσα στον Ιανουάριο). Επομένως, σύμφωνα πάντα με στοιχεία της «Εθνικό Κτηματολόγιο», έχουν ανοίξει τα 49 από τα 92 γραφεία της νέας δομής του εθνικού κτηματολογίου, δηλαδή το 53%.

Πηγή: kathimerini.gr

Επισκέψεις: 90